Ο πρωτογενής τομέας στη Βαυαρία

H Βαυαρία είναι το μεγαλύτερο σε έκταση κρατίδιο στη Γερμανία με 70.542 τετρ. χλμ. (19,7% της συνολικής έκτασης Γερμανίας). Η συνολική έκταση που χρησιμοποιείται στη Βαυαρία για αγροτικές καλλιέργειες και κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις ανήλθε το 2019 σε 3,1 εκατ. εκτάρια, ενώ αποτελεί, συγκριτικά με τα άλλα κρατίδια, την μεγαλύτερη έκταση για αγροτικές και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις καθώς και το 18,6% της συνολικής γεωργικής έκτασης Γερμανίας. Αναλυτικότερα, η καλλιεργούμενη αρόσιμη γη ανήλθε σε 2,01 εκατ. εκτάρια και οι μόνιμοι βοσκότοποι σε 1,08 εκατ. εκτάρια. Επιπρόσθετα η δασική έκταση υπολογίζεται σε 2,49 εκατ. εκτάρια.

Η μέση αξία γης για ανωτέρω εκμεταλλεύσεις παρουσιάζει σημαντική αύξηση την τελευταία δεκαετία στη Βαυαρία. Ειδικότερα, από 25.899 ευρώ /εκτάριο το 2010 ανήλθε σε 64.909 ευρώ /εκτάριο το 2019, καταγράφοντας αύξηση 150%.

Στον πρωτογενή τομέα Βαυαρίας δραστηριοποιούνται 86.530 επιχειρήσεις άνω των 5 εκταρίων γεωργικής εκμετάλλευσης (32,5% επί συνόλου Γερμανίας), στις οποίες απασχολούνται 125.100 εργαζόμενοι, ήτοι το 1,7% των απασχολούμενων στη Βαυαρία. Η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία που παρήγαγαν οι ανωτέρω επιχειρήσεις ανήλθε σε 5,3 δις ευρώ, εκ των οποίων 4,09 δις ευρώ οι επιχειρήσεις αγροτικής εκμετάλλευσης και 1,34 δις ευρώ η δασοκομία.

Η συνολική αξία παραγωγής (προϊόντα και συναφείς υπηρεσίες) ανήλθε σε 10,4 δις ευρώ, εκ των οποίων το 50% αφορούσε στην παραγωγή ζωικών προϊόντων (26% γάλα, 9,8% βοοειδή), 41% φυτικά προϊόντα (10,9% δημητριακά, 9% ζωοτροφές), 8% συναφείς υπηρεσίες και 1% λοιπά προϊόντα.

Η αξία των εξαχθέντων αγροδιατροφικών προϊόντων ανήλθε σε 9,71 δις ευρώ (5,1% των συνολικών εξαγωγών Βαυαρίας), ενώ οι εισαγωγές σε 10 δις ευρώ (5,2% των συνολικών εισαγωγών Βαυαρίας). Το 80% των εξαγωγών Βαυαρίας έχει ως αποδέκτες χώρες κ.μ. της ΕΕ. Σημειώνεται ότι μια στις τέσσερις θέσεις εργασίες στον πρωτογενή κλάδο Βαυαρίας οφείλεται στην εξαγωγική δραστηριότητα.

Τρείς στις τέσσερις βαυαρικές επιχειρήσεις του εν θέματι τομέα ασχολούνται με την κτηνοτροφία (αποκλειστικά ή παράλληλα με την αγροτική καλλιέργεια), εκ των οποίων 42.970 μονάδες εκτροφής βοοειδών (3 εκατ. ζώα), 27.588 μονάδες με αγελάδες γαλακτοπαραγωγής (1,13 εκατ. ζώα) και 4.500 χοιροστάσια (3,06 εκατ. ζώα).

Αξιόλογο μερίδιο των καλλιεργούμενων εκτάσεων, σχεδόν το 17% ή 451.000 εκτάρια, χρησιμοποιείται για την παραγωγή γεωργικών ανανεώσιμων πρώτων υλών, δηλαδή ενεργειακά φυτά για την παραγωγή βιοαερίου, βιοαιθανόλης και βιοντίζελ.

Οι βαυαρικές επιχειρήσεις του πρωτογενή τομέα χαρακτηρίζονται από σημαντική διαφοροποίηση των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων. Υπολογίζεται ότι το 65% εξ αυτών έχει και δεύτερη εισοδηματική πηγή, όπως την παραγωγή ΑΠΕ, τον αγροτουρισμό και την απευθείας πώληση στη λιανική αγορά των παραγόμενων προϊόντων τους.

Τέλος, η σημαντική θέση της αγροδιατροφικής επιχειρηματικότητας στην οικονομία της Βαυαρίας (agribusiness), δηλαδή οι επιχειρηματικές δραστηριότητες που σχετίζονται με την πρωτογενή παραγωγή, τη μεταποίηση, τη διακίνηση και την πώληση βρώσιμων αγροτικών προϊόντων, οφείλεται κατά κύριο λόγο στην ολιστική προσέγγιση της βαυαρικής πολιτικής για τον πρωτογενή τομέα.

Η ανωτέρω πολιτική επικεντρώνεται στην ευρύτερη διασύνδεση της πρωτογενούς παραγωγής με τη μεταποίηση, στη στήριξη των αγροτικών επιχειρήσεων κατά την εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και στην εφαρμογή μεθόδων διαχείρισης του παραγωγικού κεφαλαίου με σεβασμό προς τη φύση, τη βιοποικιλότητα, την απασχόληση και τις ευρύτερες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες στις αγροτικές περιοχές καθώς και την προστασία του παραδοσιακού τοπίου και της αγροτικής υπαίθρου.